Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao, công cụ hỗ trợ và các vũ khí khác có tính năng tác dụng tương tự

1. Khái quát về Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép vũ khí:

1.1. Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao, công cụ hỗ trợ và các vũ khí khác có tính năng tác dụng tương tự là gì?

Trong thời gian gần đây, tình trạng mua bán, trao đổi vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ trên không gian mạng diễn ra với thủ đoạn ngày càng tinh vi và khó kiểm soát. Các đối tượng thường lợi dụng các nền tảng mạng xã hội, diễn đàn kín hoặc ứng dụng nhắn tin bảo mật để ngụy trang hoạt động, qua đó cung cấp, mua bán nhiều loại vũ khí nguy hiểm. Phần lớn các giao dịch này nhằm phục vụ cho những mục đích bất hợp pháp như “phòng thân” trái quy định, giải quyết mâu thuẫn cá nhân bằng bạo lực hoặc tệ hại hơn là sử dụng để thực hiện các hành vi phạm tội đặc biệt nghiêm trọng như: Cướp tài sản, cố ý gây thương tích, giết người… Thực trạng này không chỉ tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn cho cộng đồng mà còn trực tiếp đe dọa đến an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội và đặt ra yêu cầu cấp bách cho công tác quản lý, phòng ngừa, xử lý nghiêm minh theo quy định pháp luật.

Có thể đưa ra khái niệm về Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao, công cụ hỗ trợ và các vũ khí khác có tính năng tác dụng tương tự như sau:

“Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao, công cụ hỗ trợ và các vũ khí khác có tính năng tác dụng tương tự là hành vi của cá nhân thực hiện trái pháp luật các hoạt động liên quan đến vũ khí, công cụ hỗ trợ nêu trên, gây nguy hiểm cho xã hội và xâm phạm đến chế độ quản lý an ninh, trật tự của Nhà nước. Đây là nhóm hành vi mang tính chủ động, trực tiếp tạo ra hoặc đưa vào lưu thông, sử dụng các phương tiện nguy hiểm, làm tăng nguy cơ phạm tội và gây hậu quả cho tính mạng, sức khỏe, tài sản của người khác.”

1.2. Ý nghĩa của Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao, công cụ hỗ trợ và các vũ khí khác có tính năng tác dụng tương tự trong pháp luật hình sự:

Việc hình sự hóa hành vi này mang nhiều ý nghĩa quan trọng:

• Thứ nhất, ảo đảm an ninh trật tự an toàn xã hội: Ngăn ngừa vũ khí, công cụ nguy hiểm lọt ra ngoài xã hội và bị sử dụng trong các hành vi phạm pháp.
• Thứ hai, khẳng định vai trò quản lý độc quyền của Nhà nước trong lĩnh vực sản xuất và lưu thông, sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ.
• Thứ ba, góp phần phòng ngừa tội phạm: Loại bỏ từ gốc các phương tiện thường được dùng để thực hiện hành vi bạo lực, cướp giật hoặc cố ý gây thương tích.
• Thứ tư, góp phần xây dựng môi trường sống an toàn lành mạnh và củng cố niềm tin của nhân dân vào hiệu quả răn đe của pháp luật.

1.3. Cơ sở pháp lý của Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao, công cụ hỗ trợ và các vũ khí khác có tính năng tác dụng tương tự:

Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao, công cụ hỗ trợ và các vũ khí khác có tính năng tác dụng tương tự hiện nay đang được quy định tại

“1. Người nào chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao, vũ khí khác có tính năng, tác dụng tương tự như súng săn, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:

a) Có tổ chức;

b) Vật phạm pháp có số lượng lớn;

c) Vận chuyển, mua bán qua biên giới;

d) Làm chết người;

đ) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

e) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;

g) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;

h) Tái phạm nguy hiểm.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm:

a) Vật phạm pháp có số lượng rất lớn hoặc đặc biệt lớn;

b) Làm chết 02 người trở lên;

c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 122% trở lên;

d) Gây thiệt hại về tài sản 500.000.000 đồng trở lên.

4. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt quản chế hoặc cấm cư trú từ 01 năm đến 05 năm.”

2. Cấu thành Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép vũ khí:

2.1. Khách thể:

Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao, công cụ hỗ trợ và các vũ khí khác có tính năng tác dụng tương tự xâm phạm trực tiếp đến: An toàn xã hội, trật tự quản lý nhà nước về quản lý vũ khí và công cụ hỗ trợ, xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe của con người.

Đối tượng tác động của tội phạm là súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ. Cụ thể theo Điều 2 Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ 2024:

• Súng săn: Là súng được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, được sử dụng để săn bắn, bao gồm: súng kíp, súng hơi và đạn sử dụng cho các loại súng này.
• Vũ khí thô sơ: Là vũ khí có cấu tạo, nguyên lý hoạt động đơn giản và được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, bao gồm: dao găm, kiếm, giáo, mác, thương, lưỡi lê, đao, mã tấu, côn, quả đấm, quả chùy, cung, nỏ, phi tiêu.
• Vũ khí thể thao: Là vũ khí được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, được sử dụng để luyện tập, thi đấu thể thao, bao gồm:

+ Súng trường hơi, súng trường bắn đạn nổ, súng ngắn hơi, súng ngắn bắn đạn nổ, súng thể thao bắn đạn sơn, súng bắn đĩa bay, đạn sử dụng cho các loại súng này thuộc danh mục do Bộ trưởng Bộ Công an ban hành được trang bị, sử dụng để luyện tập, thi đấu thể thao;

+ Vũ khí quy định tại điểm a khoản 4 Điều 2 Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ 2024 dùng để luyện tập, thi đấu thể thao; 

+ Linh kiện cơ bản của súng quy định tại điểm a khoản này bao gồm: thân súng, nòng súng, bộ phận cò, bộ phận khóa nòng, kim hỏa.

• Công cụ hỗ trợ: Công cụ hỗ trợ là phương tiện, động vật nghiệp vụ được sử dụng để thi hành công vụ, thực hiện nhiệm vụ bảo vệ nhằm hạn chế, ngăn chặn người có hành vi vi phạm pháp luật chống trả, trốn chạy; bảo vệ người thi hành công vụ, người thực hiện nhiệm vụ bảo vệ hoặc báo hiệu khẩn cấp, bao gồm:

+ Súng bắn điện, hơi ngạt, chất độc, chất gây mê, từ trường, laze, lưới; súng phóng dây mồi; súng bắn đạn nhựa, nổ, cao su, hơi cay, pháo hiệu, hiệu lệnh, đánh dấu và đạn sử dụng cho các loại súng này; phương tiện xịt hơi cay, hơi ngạt, chất độc, chất gây mê, chất gây ngứa; lựu đạn khói, lựu đạn cay, quả nổ; dùi cui điện, dùi cui cao su, dùi cui kim loại; khóa số tám, bàn chông, dây đinh gai; áo giáp; găng tay điện, găng tay bắt dao; lá chắn, mũ chống đạn; thiết bị áp chế bằng âm thanh; ghế thẩm vấn đối tượng đặc biệt thuộc danh mục do Bộ trưởng Bộ Công an ban hành;

+ Động vật nghiệp vụ là động vật được huấn luyện để sử dụng cho yêu cầu bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội thuộc danh mục do Bộ trưởng Bộ Công an ban hành;

+ Công cụ khác có tính năng, tác dụng tương tự như công cụ hỗ trợ quy định tại điểm a khoản này, không thuộc danh mục do Bộ trưởng Bộ Công an ban hành.

2.2. Mặt khách quan:

Hành vi được mô tả trong cấu thành tội phạm của tội danh này là: Chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao, vũ khí khác có tính năng, tác dụng tương tự như súng săn, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ. Trong đó:

• Hành vi chế tạo: Là làm mới hoàn toàn hoặc lắp ráp từ những bộ phận của vũ khí, phương tiện và có giá trị sử dụng theo tính năng tác dụng của chúng.
• Hành vi tàng trữ: Là cất giữ chúng mà không được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép. Nơi tàng trữ có thể là nơi ở, nơi làm việc, mang theo trong người, trong hành lý hoặc cất giấu bất kỳ ở một vị trí nào khác mà người phạm tội đã chọn. Thời gian tàng trữ dài hay ngắn không có ý nghĩa đối với việc định tội.
• Hành vi vận chuyển: Là hành vi đưa đối tượng từ địa Điểm này đến địa Điểm khác với số lượng lớn mà không được sự cho phép của người hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
• Hành vi sử dụng: Là sử dụng không có giấy phép hoặc không được phép của người hoặc cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, hành vi sử dụng có thể là bóp cò, phi tiêu…
• Mua bán trái phép: Là hành vi mua bán không có giấy phép hoặc không được phép của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, không đòi hỏi phải có đầy đủ cả hai hành vi mua và bán mà chỉ cần có một trong hai hành vi đó người phạm tội cũng phải bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
• Chiếm đoạt: Là hành vi cố ý làm cho tài sản, ở đây là súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao, công cụ hỗ trợ hoặc vũ khí khác có tính năng tương tự, đang thuộc quyền sở hữu, quản lý hợp pháp của cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân chuyển sang chiếm hữu bất hợp pháp của mình. Hành vi chiếm đoạt có thể được thực hiện bằng nhiều phương thức như: trộm cắp, lừa đảo, cướp giật, công nhiên chiếm đoạt, lợi dụng sơ hở trong quản lý hoặc ép buộc người khác giao nộp.

Hậu quả không phải là dấu hiệu bắt buộc trong cấu thành tội phạm của Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao, công cụ hỗ trợ và các vũ khí khác có tính năng tác dụng tương tự. Tội phạm hoàn thành khi thực hiện một trong những hành vi khách quan nêu trên. Tội phạm này có cấu thành hình thức.

2.3. Mặt chủ quan:

Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao, công cụ hỗ trợ và các vũ khí khác có tính năng tác dụng tương tự được thực hiện với lỗi cố ý. Mục đích và động cơ không phải dấu hiệu bắt buộc.

2.4. Chủ thể:

Chủ thể của tội phạm là người đủ tuổi và đủ năng lực trách nhiệm hình sự (đủ 16 tuổi theo Điều 12 Bộ luật Hình sự 2015).

Pháp nhân thương mại không phải chủ thể của Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao, công cụ hỗ trợ và các vũ khí khác có tính năng tác dụng tương tự.

3. Khung hình phạt của Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép vũ khí:

Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao, công cụ hỗ trợ và các vũ khí khác có tính năng tác dụng tương tự theo Điều 306 Bộ luật Hình sự 2015 quy định những khung hình phạt như sau:

• Khung 1: Phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
• Khung 2: Phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
• Khung 3: Phạt tù từ 03 năm đến 07 năm.
• Hình phạt bổ sung: Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt quản chế hoặc cấm cư trú từ 01 năm đến 05 năm.

So với Điều 233 Bộ luật Hình sự năm 1999 thì Điều 306 Bộ luật Hình sự năm 2015 có một số điểm mới sau:

• Bổ sung đối tượng tác động của tội phạm là súng săn, vũ khí thể thao, vũ khí khác có tính năng, tác dụng tương tự như súng săn, vũ khí thể thao để phù hợp với Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ 2024;
• Quy định cụ thể định lượng về đối tượng tác động của tội phạm (súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao, vũ khí khác có tính năng, tác dụng tương tự như súng săn, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ), hậu quả do tội phạm gây ra (làm chết người, gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khỏe của con người, gây thiệt hại về tài sản) trong từng Khoản của điều luật;
• Nâng mức phạt tiền ở hình phạt bổ sung từ 05 triệu đến 50 triệu thành 10 triệu đến 50 triệu tại Khoản 4.

4. Các tình tiết định khung hình phạt tăng nặng theo Điều 306 Bộ luật Hình sự 2015:

Các tình tiết định khung hình phạt tăng nặng của Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao, công cụ hỗ trợ và các vũ khí khác có tính năng tác dụng tương tự được quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 306 Bộ luật Hình sự 2015:

4.1. Các tình tiết định khung hình phạt tăng nặng theo khoản 2 Điều 306 Bộ luật Hình sự 2015:

• Có tổ chức: Phạm tội có tổ chức là hình thức đồng phạm có sự cấu kết chặt chẽ và phân công vai trò, chuẩn bị kỹ lưỡng nhằm thực hiện hành vi phạm tội. Việc tổ chức, câu kết làm gia tăng mức độ nguy hiểm cho xã hội vì phạm tội theo quy mô, có hệ thống và thường kéo dài. Do đó, hành vi này bị xử lý ở khung hình phạt cao hơn của tội danh này (cụ thể là từ 01 năm đến 05 năm tù).
• Vật phạm pháp có số lượng lớn: Nếu số lượng vũ khí, công cụ hỗ trợ trái phép ở mức “lớn” thì mức độ nguy hiểm tăng lên rõ rệt do khả năng gây thiệt hại cao hơn và phạm vi ảnh hưởng rộng. Việc tàng trữ, vận chuyển hoặc mua bán số lượng lớn vũ khí thô sơ, công cụ hỗ trợ tiềm ẩn nguy cơ sử dụng vào các hành vi bạo lực, gây rối trật tự xã hội.  
• Vận chuyển, mua bán qua biên giới: Hành vi vận chuyển hoặc mua bán vũ khí qua biên giới có tính chất đặc biệt nguy hiểm, không chỉ vi phạm pháp luật Việt Nam mà còn xâm hại đến an ninh trật tự quốc tế, tiềm ẩn nguy cơ hình thành các đường dây buôn lậu xuyên quốc gia. Đây là hành vi có thể ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh quốc phòng, do đó bị xử lý với mức phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
• Làm chết người: Nếu việc chế tạo, sử dụng, tàng trữ hoặc mua bán trái phép vũ khí, công cụ hỗ trợ gây hậu quả làm chết người thì mức độ nguy hiểm sẽ tăng rất cao vì đã xâm phạm trực tiếp đến tính mạng con người. Đây là tình tiết tăng nặng nghiêm trọng, đòi hỏi áp dụng hình phạt trong khung 01 đến 05 năm tù để đảm bảo tính răn đe và phòng ngừa.
• Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên: Hành vi gây thương tích hoặc tổn hại nghiêm trọng cho sức khỏe (tỷ lệ 61% trở lên) cho thấy hậu quả đã vượt quá mức thông thường. Đây là tình tiết thể hiện sự nguy hiểm lớn và trực tiếp xâm phạm đến quyền được bảo vệ sức khỏe của công dân.  
• Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%: Trường hợp hành vi phạm tội làm nhiều người cùng bị thương tích với tổng tỷ lệ từ 61% đến 121% thì hậu quả đã nghiêm trọng hơn, gây ảnh hưởng lớn về nhân mạng và trật tự xã hội. Đây là tình tiết tăng nặng rõ rệt và bị xử lý trong khung 01 đến 05 năm tù.
• Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng: Nếu hành vi liên quan đến vũ khí, công cụ hỗ trợ gây thiệt hại tài sản có giá trị lớn (từ 100 triệu đến dưới 500 triệu đồng) thì hậu quả về kinh tế là đáng kể và ảnh hưởng trực tiếp đến quyền sở hữu tài sản của cá nhân, tổ chức. Đây là tình tiết tăng nặng với khung hình phạt 01 đến 05 năm tù.
• Tái phạm nguy hiểm: Là trường hợp người phạm tội đã từng bị kết án về tội này hoặc tội nghiêm trọng khác, chưa được xóa án tích mà lại tiếp tục phạm tội. Đây là dấu hiệu cho thấy người phạm tội coi thường pháp luật, có nhân thân xấu, khó giáo dục cải tạo. Do đó pháp luật buộc phải áp dụng hình phạt nghiêm khắc hơn của Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao, công cụ hỗ trợ và các vũ khí khác có tính năng tác dụng tương tự.

4.2. Các tình tiết định khung hình phạt tăng nặng theo khoản 3 Điều 306 Bộ luật Hình sự 2015:

• Vật phạm pháp có số lượng rất lớn hoặc đặc biệt lớn: Khi số lượng vũ khí, công cụ hỗ trợ bị chế tạo, tàng trữ, mua bán… ở mức “rất lớn” hoặc “đặc biệt lớn” thì nguy cơ gây mất an toàn xã hội tăng rất cao. Đây thường là dấu hiệu của phạm tội có tổ chức, chuyên nghiệp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến trật tự an ninh công cộng. Do đó, hình phạt được áp dụng nặng hơn so với các trường hợp phạm tội thông thường khác.
• Làm chết 02 người trở lên: Nếu hành vi phạm tội gây hậu quả làm chết từ 02 người trở lên thì tính chất đặc biệt nghiêm trọng được xác định. Việc xâm phạm đến tính mạng nhiều người cho thấy hậu quả nguy hiểm vượt xa mức thông thường. Vì vậy pháp luật quy định mức hình phạt cao – từ 03 đến 07 năm tù.
• Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 122% trở lên: Khi hậu quả làm nhiều người bị thương tích với tổng tỷ lệ từ 122% trở lên thì mức độ tổn hại sức khỏe là đặc biệt nghiêm trọng. Điều này phản ánh sự nguy hiểm cao, có thể kéo theo nhiều hệ lụy xã hội. Do đó, pháp luật xử lý bằng khung hình phạt 03 đến 07 năm tù theo khoản 3 Điều 306.
• Gây thiệt hại về tài sản 500.000.000 đồng trở lên: Trường hợp hành vi phạm tội gây thiệt hại tài sản có giá trị từ 500 triệu đồng trở lên thì hậu quả kinh tế được đánh giá là đặc biệt nghiêm trọng. Hành vi này không chỉ gây mất an ninh trật tự mà còn xâm hại đến quyền lợi hợp pháp của tổ chức, cá nhân và tác động xấu đến xã hội. Vì vậy, mức hình phạt áp dụng là 03 đến 07 năm tù.

5. Phân biệt với Tội vi phạm quy định về quản lý vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ:

Tiêu chí	Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao, công cụ hỗ trợ và các vũ khí khác có tính năng tác dụng tương tự (Điều 306 Bộ luật Hình sự 2015)	Tội vi phạm quy định về quản lý vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ (Điều 307 Bộ luật Hình sự 2015)
Khách thể bị xâm hại	Chế độ quản lý Nhà nước về súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ.	Chế độ quản lý Nhà nước về vũ khí quân dụng, súng săn, vũ khí thể thao, vật liệu nổ hoặc công cụ hỗ trợ.
Chủ thể	Bất kỳ người nào đủ năng lực trách nhiệm hình sự.	Bất kỳ người nào đủ năng lực trách nhiệm hình sự (thường là cá nhân có trách nhiệm trong quản lý, sử dụng).
Hành vi khách quan	Bao gồm các hành vi: Chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép, chiếm đoạt; Chỉ bị truy cứu khi đã bị xử phạt hành chính hoặc đã bị kết án chưa được xóa án tích mà còn vi phạm.	Bao gồm các hành vi: Vi phạm quy định trong sản xuất, sửa chữa, trang bị, sử dụng, bảo quản, lưu giữ, vận chuyển, mua bán, tiêu hủy; Chỉ xử lý hình sự khi gây hậu quả thiệt hại cụ thể (chết người, thương tích, thiệt hại tài sản…).
Điều kiện truy cứu	Bắt buộc phải có tiền sự hoặc tiền án về hành vi này.	Phải có hậu quả nguy hại thực tế cho xã hội.
Khung hình phạt	Khung 1: Phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm. Khung 2: Phạt tù từ 01 năm đến 05 năm. Khung 3: Phạt tù từ 03 năm đến 07 năm.	Khung 1: Phạt tù từ 01 năm đến 05 năm. Khung 2: Phạt tù từ 03 năm đến 10 năm. Khung 3: Phạt tù từ 07 năm đến 15 năm. Khung 4: Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
Hình phạt bổ sung	Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt quản chế hoặc cấm cư trú từ 01 năm đến 05 năm.	Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

6. Bản án điển hình về tội danh theo Điều 306 Bộ luật hình sự:

Bản án về tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ số 50/2023/HS-PT ngày 27/11/2023 của Tòa án nhân dân tình Gia Lai.

Vào năm 2020, trên đường đi rẫy, tại Tiểu khu 1361, địa phận xã IM, Ksor N nhặt được một ống kim loại hình trụ dài khoảng 1,4 m, đường kính ống 2cm, đường kính lòng ống rộng 9mm. Đến năm 2021, Ksor N biết đoạn ống kim loại trên là nòng súng kíp nên lấy 01 thanh gỗ đục đẽo thành hình báng súng rồi lắp ráp và chế tạo thành một khẩu súng kiểu súng kíp. Ksor N đến chợ mua nhiều bao diêm về cạo lấy phần thuốc màu đỏ rồi đem pha trộn với một loại bột màu đen (Nô đốt từ cây rừng) tạo thành thuốc súng. Ksor N đến các tiệm sửa xe xin những viên bi kim loại trong ổ bi xe đạp về làm đầu đạn và mua hạt nổ của một người ở hụyện S, tỉnh Phú Yên (không rõ lai lịch).

Sau nhiều lần thử nghiệm (nhồi thuốc súng tự chế, bi vào nòng súng) kích hoạt nổ bằng hạt nổ, Ksor N đã chế tạo được một khấu súng có thể gây sát thương ở cự ly dưới 20 mét và cất giấu khầu súng trên tại chòi rẫy thuộc Tiểu khu 1361, xã IM, huyện KP với mục đích để sǎn thú rùng. Vào đầu tháng 10/2022, Ksor N lấy khoảng 3 thìa nhựa (loại thìa cafe) thuốc súng tự chế cho vào nòng súng, dùng cây nén chặt bột thuốc súng và lấy 7 viên bi kim loại cho vào nòng súng sau đó lấy giấy vụn nhét, bịt nòng súng để các viên bi không lăn ra khỏi nòng súng. Ksor N tiếp tục cất khấu súng vào trong chòi rẫy.

Khoảng 5 giờ 50 phút ngày 09/10/2022, anh Trương Anh H1 đến khu vực gần rẫy của Ksor N thuộc Tiểu khu 1361, địa phận xã la Mlah để đặt bẫy gà rừng. Đến khoảng 06 giờ cùng ngày, Ksor N đang ở trong chòi rẫy thì nghe tiếng gà rừng gáy. Ksor N vào chòi lấy khầu súng kíp đã nạp đạn sẵn trước đó và lấy một kíp đạn để vào vị trí kích nổ, kéo cò súng rồi đi về hướng gà gáy. Ksor N di chuyến theo đường mòn núp dưới bụi cỏ cao, cách anh Trương Anh H1 16 mét, lúc này anh Trương Anh H1 trong đám mì với tư thế củi thấp người đặt bẫy gà. Vì vậy, Ksor N quan sát về hướng H1 nơi có tiếng gà gáy. Lúc này, Ksor N nhìn thấy 01 vật màu đen, cho rằng là gà rùng nên Ksor N nâng súng lên ngắm và bắn, nhưng thực tế vật màu đen là mũ luỡi trai do anh Trương Anh H1 đang đội trên đầu. Sau khi súng nổ, Ksor N chạy đến thì thấy anh Trương Anh H1 bị thương do 07 vết đạn bắn trúng vào đầu. Ksor N sơ cứu và gọi người đưa anh Trương Anh H1 đi cấp cúu tại Trung tâm y tê huyện KP, sau đó đến Công an xã la Mlah để tự thú. Đến 10 giờ 00 cùng ngày, anh Trương Anh H1 tử vong.

Tại Bản kết luận giám định pháp y về tử thi số: 44/TT ngày 09/10/2022 cùa Trung tâm pháp y tỉnh Gia Lai xác định: Nguyên nhân chết của Trương Anh H1: Vùng chẩm bên trái bầm tím lan rộng từ dái tai lan đến đỉnh chầm trái, sờ nắn mềm, trên nền chẩm trái có nhiều lỗ xuyên thấu sọ não (07 vết), nhiều máu tươi lẫn dịch não đang chảy qua lỗ xuyên thủng. Nguyên nhân từ vong là vết thương thấu sọ, tổn thương não do đạn bắn.

• Quyết định của Tòa án:

+ Tuyên bố bị cáo Ksor N phạm tội “Chế tạo tàng trữ, sử dụng trái phép súng săn”.

+ Xử phạt bị cáo Ksor N 02(Hai) năm tù, nhưng được hưởng án treo, thời gian thử thách là 04 (bốn) năm tính từ ngày tuyên án sơ thẩm là ngày 16/8/2023.

THAM KHẢO THÊM: