Tội đánh bạc được quy định theo Điều 321 như thế nào?

1. Điều 321 Bộ luật Hình sự 2015 về tội đánh bạc:

Điều 321 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi bổ sung 2017) quy định rõ ràng về tội đánh bạc nhằm xử lý nghiêm các hành vi tham gia trò chơi có tính chất được thua bằng tiền hoặc hiện vật, dưới bất kỳ hình thức nào, mà không có sự cho phép của cơ quan có thẩm quyền. Tội đánh bạc được coi là một hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng tại Việt Nam, do ảnh hưởng xấu đến trật tự xã hội, kinh tế gia đình và tạo điều kiện cho các hoạt động bất hợp pháp khác.

Theo quy định, hành vi đánh bạc bao gồm nhiều hình thức khác nhau, từ việc tổ chức đánh bạc trái phép đến việc tham gia các trò chơi mang tính chất đỏ đen với mục tiêu kiếm tiền hoặc hiện vật. Các hoạt động phổ biến như cá cược, sòng bạc trái phép, hoặc tổ chức đánh bạc qua mạng internet đều nằm trong phạm vi điều chỉnh của Điều 321.

Cụ thể, Điều 321 quy định rằng, bất kỳ ai tham gia đánh bạc trái phép với số tiền hoặc hiện vật trị giá từ 5 triệu đồng trở lên sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Ngoài ra, nếu số tiền nhỏ hơn nhưng người vi phạm đã từng bị xử phạt hành chính về hành vi tương tự, hoặc đã có tiền án về tội này nhưng chưa được xóa án tích, thì cũng sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Mục đích của quy định này là để đảm bảo tính răn đe, xử lý mạnh tay đối với các hành vi vi phạm, đồng thời cũng tạo ra một ngưỡng rõ ràng về mức độ vi phạm, giúp phân biệt giữa các vi phạm nhẹ và nghiêm trọng hơn. Điều này cũng giúp các cơ quan có thẩm quyền dễ dàng xác định và xử lý các trường hợp vi phạm, đặc biệt trong bối cảnh hoạt động đánh bạc trái phép ngày càng tinh vi và phức tạp.

2. Giá trị tiền hoặc hiện vật dẫn đến truy cứu hình sự:

Một trong những yếu tố quyết định việc truy cứu trách nhiệm hình sự đối với tội đánh bạc là giá trị tiền hoặc hiện vật được sử dụng trong hành vi đánh bạc. Điều 321 Bộ luật Hình sự quy định rõ ràng rằng, hành vi đánh bạc sẽ bị truy cứu hình sự nếu số tiền hoặc hiện vật có giá trị từ 5 triệu đồng trở lên. Điều này có nghĩa là nếu một người tham gia đánh bạc với số tiền dưới 5 triệu đồng, họ sẽ không bị truy cứu hình sự trong lần đầu vi phạm, nhưng vẫn có thể bị xử phạt hành chính.

Tuy nhiên, có một số trường hợp ngoại lệ khi số tiền dưới 5 triệu đồng vẫn có thể dẫn đến truy cứu hình sự, cụ thể như sau:

Người vi phạm đã từng bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi đánh bạc: Nếu một cá nhân đã bị xử phạt hành chính trước đó nhưng vẫn tiếp tục vi phạm, họ sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự ngay cả khi số tiền vi phạm dưới 5 triệu đồng. Điều này nhằm ngăn chặn tình trạng tái phạm và bảo vệ sự nghiêm minh của pháp luật
Người vi phạm đã từng có tiền án về tội đánh bạc: Nếu một cá nhân đã có tiền án về tội đánh bạc nhưng chưa được xóa án tích, họ sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu tiếp tục tham gia đánh bạc, bất kể số tiền hoặc giá trị hiện vật tham gia.

Quy định này giúp đảm bảo sự công bằng trong việc xử lý các hành vi vi phạm, đồng thời ngăn chặn những cá nhân có ý định lặp lại hành vi sai trái. Điều này cũng giúp các cơ quan thực thi pháp luật có cơ sở rõ ràng để phân biệt giữa những trường hợp vi phạm lần đầu với các trường hợp tái phạm.

Ngoài ra, quy định về mức tiền này còn giúp quản lý hiệu quả các hình thức đánh bạc tinh vi và quy mô lớn, đặc biệt trong bối cảnh công nghệ phát triển và các hình thức đánh bạc trực tuyến ngày càng phổ biến. Các vụ việc sử dụng tiền lớn hoặc hiện vật có giá trị cao để đánh bạc thường được coi là vi phạm nghiêm trọng và bị xử lý nghiêm khắc hơn.

3. Các hình thức xử phạt tội đánh bạc:

Tội đánh bạc theo Điều 321 không chỉ đơn thuần bị xử lý bằng các hình phạt nhẹ mà còn có những hình thức xử phạt nghiêm khắc, tùy thuộc vào mức độ vi phạm và tính chất của vụ việc. Các hình thức xử phạt chính bao gồm:

Phạt tiền

Phạt tiền là một trong những hình thức xử phạt phổ biến đối với các hành vi đánh bạc. Mức phạt tiền quy định trong Điều 321 có thể dao động từ 20 triệu đồng đến 100 triệu đồng, tùy thuộc vào mức độ vi phạm của từng trường hợp. Phạt tiền là hình thức áp dụng cho những hành vi đánh bạc không quá nghiêm trọng hoặc có yếu tố giảm nhẹ. Tuy nhiên, nó cũng nhằm tạo ra tính răn đe, ngăn chặn các hành vi tái phạm trong tương lai.

Phạt tiền thường được áp dụng khi giá trị tiền hoặc hiện vật trong hành vi đánh bạc không quá lớn, hoặc người vi phạm là người lần đầu tiên vi phạm và chưa có tiền án. Đây là biện pháp có tính chất nhẹ nhàng hơn so với các hình thức xử phạt khác như cải tạo không giam giữ hay phạt tù.

Cải tạo không giam giữ

Trong trường hợp hành vi đánh bạc có mức độ nghiêm trọng hơn, nhưng chưa đến mức phải phạt tù, người vi phạm có thể bị xử phạt bằng hình thức cải tạo không giam giữ. Thời gian cải tạo không giam giữ có thể kéo dài từ 6 tháng đến 3 năm, tùy thuộc vào tính chất của vụ việc.

Hình thức này giúp người vi phạm có cơ hội cải tạo bản thân, đồng thời vẫn có thể tham gia lao động xã hội và trả lại cho cộng đồng những gì họ đã gây ra. Biện pháp này thường được áp dụng cho những người vi phạm lần đầu, có thái độ thành khẩn và có sự hợp tác tốt với cơ quan chức năng. Nó không chỉ có tính chất răn đe mà còn mang tính giáo dục, giúp người vi phạm nhận thức được sai lầm và tránh tái phạm trong tương lai.

Phạt tù có thời hạn

Phạt tù là hình thức xử phạt nghiêm khắc nhất đối với tội đánh bạc. Theo quy định của Điều 321, người vi phạm có thể bị phạt tù từ 6 tháng đến 7 năm, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của hành vi và các tình tiết tăng nặng khác.

Phạt tù thường được áp dụng đối với những vụ việc có giá trị tiền hoặc hiện vật đánh bạc lớn, hoặc những vụ việc có tính chất chuyên nghiệp, tái phạm nhiều lần, hoặc sử dụng công nghệ cao để tổ chức đánh bạc. Đối với những hành vi có tính chất tổ chức quy mô lớn hoặc chuyên nghiệp, mức án phạt tù có thể kéo dài đến 7 năm. Hình thức phạt tù nhằm đảm bảo rằng những cá nhân vi phạm nghiêm trọng sẽ bị loại trừ khỏi xã hội trong một khoảng thời gian nhất định, đồng thời tạo ra sự răn đe mạnh mẽ đối với các cá nhân khác có ý định vi phạm.

Ngoài các hình thức xử phạt chính nêu trên, các tình tiết như hành vi tổ chức đánh bạc chuyên nghiệp, sử dụng công nghệ cao, hay tái phạm nhiều lần đều có thể làm tăng mức án phạt. Tùy vào các yếu tố này, hình thức phạt có thể thay đổi từ phạt tiền đến phạt tù, với mức độ xử lý nghiêm khắc nhằm ngăn chặn sự phát triển của hoạt động đánh bạc trái phép trong xã hội.

4. Tình tiết tăng nặng và giảm nhẹ tội đánh bạc:

Tình tiết tăng nặng và giảm nhẹ đóng vai trò quan trọng trong việc xác định mức độ nghiêm trọng của hình phạt đối với tội đánh bạc. Đây là các yếu tố có thể ảnh hưởng đến mức án mà một người phải chịu, giúp cơ quan chức năng đưa ra quyết định hợp lý hơn trong quá trình xử lý.

Tình tiết tăng nặng:

Một số tình tiết tăng nặng có thể làm gia tăng mức độ nghiêm trọng của hành vi đánh bạc, từ đó dẫn đến hình phạt nặng hơn:

Tái phạm nhiều lần: Nếu một cá nhân đã từng bị kết án về tội đánh bạc, chưa được xóa án tích mà lại tiếp tục vi phạm, đây sẽ được coi là tình tiết tăng nặng. Những người tái phạm thường bị xử phạt nghiêm khắc hơn do đã từng có hành vi vi phạm pháp luật nhưng vẫn không từ bỏ.
Sử dụng công nghệ cao để tổ chức đánh bạc: Với sự phát triển của công nghệ, việc tổ chức đánh bạc qua mạng hoặc sử dụng các phương tiện công nghệ cao đang trở nên phổ biến. Những người tham gia hoặc tổ chức đánh bạc theo hình thức này thường bị xử lý nghiêm do tính chất tinh vi và khó kiểm soát của các hoạt động này. Các hành vi tổ chức đánh bạc trực tuyến thường liên quan đến số tiền lớn, ảnh hưởng đến nhiều người và có tính chất phức tạp hơn.
Tổ chức đánh bạc chuyên nghiệp: Những trường hợp đánh bạc có tổ chức, đặc biệt là các hoạt động mang tính chất chuyên nghiệp, có quy mô lớn sẽ bị xử lý nghiêm khắc. Người tổ chức hoặc dẫn dắt các nhóm đánh bạc thường phải đối mặt với các án phạt nặng hơn, bao gồm cả phạt tù có thời hạn từ 3 đến 7 năm.
Lôi kéo trẻ em hoặc người chưa thành niên tham gia: Hành vi lôi kéo trẻ em, người chưa thành niên tham gia đánh bạc sẽ bị coi là tình tiết tăng nặng, bởi đây là đối tượng cần được bảo vệ đặc biệt. Những cá nhân lợi dụng trẻ em hoặc người chưa thành niên trong các hoạt động đánh bạc có thể phải chịu các mức án nặng hơn so với các trường hợp thông thường.

Tình tiết giảm nhẹ:

Bên cạnh các tình tiết tăng nặng, cũng có một số tình tiết giảm nhẹ có thể giúp người vi phạm được hưởng mức án nhẹ hơn:

Người phạm tội thành khẩn khai báo, hợp tác với cơ quan điều tra: Đây là yếu tố giảm nhẹ phổ biến trong các vụ án hình sự. Nếu người vi phạm có thái độ thành khẩn, tự giác nhận tội và hợp tác với cơ quan chức năng để điều tra và giải quyết vụ việc, họ có thể được xem xét giảm nhẹ hình phạt.
Vi phạm lần đầu, có thái độ hối cải: Nếu người vi phạm là người lần đầu tham gia đánh bạc và có biểu hiện hối cải, tích cực sửa sai, họ có thể được giảm nhẹ hình phạt. Trong nhiều trường hợp, người vi phạm có thể được xử phạt tiền hoặc cải tạo không giam giữ thay vì phạt tù.
Hoàn cảnh khó khăn hoặc bị ép buộc: Nếu người phạm tội có hoàn cảnh gia đình khó khăn hoặc bị người khác ép buộc tham gia đánh bạc, đây cũng có thể được coi là tình tiết giảm nhẹ. Cơ quan chức năng sẽ xem xét kỹ lưỡng các yếu tố này trước khi đưa ra quyết định xử lý.
Tự nguyện bồi thường thiệt hại: Nếu người vi phạm tự nguyện bồi thường thiệt hại do hành vi đánh bạc gây ra, đặc biệt trong trường hợp tổ chức đánh bạc, họ có thể được hưởng mức án nhẹ hơn. Việc bồi thường này thể hiện thái độ tích cực của người vi phạm trong việc khắc phục hậu quả.

5. Phân tích dấu hiệu cấu thành tội đánh bạc:

Thứ nhất, chủ thể của tội phạm

Chủ thể của tội đánh bạc không phải chủ thể đặc biệt, chỉ cần đến một độ tuổi nhất định theo luật định và có năng lực trách nhiệm hình sự đều có thể là chủ thể của tội phạm này.

Điều 12 Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định về tuổi chịu trách nhiệm hình sự. Theo đó:

+ Cá nhân từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội mà mình gây ra.

+ Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về tội rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng theo pháp luật quy định.

Như vậy, cứ đủ 16 tuổi trở lên là chủ thể của tội đánh bạc nếu có hành vi vi phạm đủ cấu thành tội đánh bạc.

Thứ hai, mặt chủ quan của tội phạm

Tội phạm này thực hiện với lỗi cố ý. Động cơ phạm tội là sát phạt nhau, tư lợi và mục đích là nhằm lấy tiền, tài sản từ người thua bạc.

Thứ ba, khách thể của tội phạm

Đánh bạc là hành vi bị xã hội lên án và nghiêm trị. Nó ảnh hưởng trực tiếp tới an ninh trật tự công cộng, ảnh hưởng tới cuộc sống của chính mỗi gia đình, nếp sống văn minh của xã hội vì đây được xem là một tệ nạn xã hội.

Thứ tư, mặt khách quan của tội phạm

– Có sự thỏa thuận thắng thua bằng tiền hay bằng hiện vật có giá trị từ năm triệu đồng đến dưới năm mươi triệu đồng.

Trường hợp tiền hay hiện vật có giá trị dưới năm triệu đồng thì phải thuộc trường hợp đã bị kết án về tội đánh bạc hoặc tội tổ chức đánh bạc chưa được xóa án tích mà còn vi phạm thì mới bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội này. Đây là dấu hiệu cấu thành cơ bản của tội đánh bạc.

– Trường hợp người phạm tội đã có hành vi đánh bạc trái phép và tiền hay hiện vật đánh bạc có giá trị từ 5 triệu đồng trở lên.

Về tiền và hiện vật đánh bạc được xác định chính là tiền hoặc hiện vật dùng đánh bạc thu giữ ở chiếu bạc, thu được trong người đánh bạc hay ở những nơi khác mà đủ cơ sở để xác định đã được hay sẽ được dùng để đánh bạc. Hành vi đánh bạc cấu thành tội phạm khi giá trị tiền đánh bạc từng lần có trị giá từ 5.000.000 đồng trở lên.

– Phân biệt các trường hợp khi xác định tiền, giá trị hiện vật dùng đánh bạc:

+ Trường hợp tổng số tiền, hiện vật dùng đánh bạc của mỗi lần đánh bạc bằng hoặc trên mức tối thiểu (5.000.000 đồng) để truy cứu trách nhiệm hình sự thì người đánh bạc sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội đánh bạc đối với lần đánh đó. Ví dụ: Anh A, cô B, ông C, anh D đánh bài tiến lên mỗi lần đánh người thua phải trả 7.000.000 đồng thì A, B, C, D sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội đánh bạc.

+ Trường hợp đánh bạc từ 2 lần trở lên mà mỗi lần đánh có tổng tiền, giá trị hiện vật bằng hoặc trên mức tối thiểu thì người đánh bạc phải bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội đánh bạc kèm với tình tiết tăng nặng là phạm tội 2 lần trở lên quy định ở Điều 52 Bộ luật hình sự 2015.

+ Trường hợp có nhiều người cùng tham gia đánh bạc với nhau thì việc xác định tiền, giá trị hiện vật dùng đánh bạc đối với mỗi người là tổng số tiến, giá trị hiện vật của tất cả người cùng đánh bạc lúc đó.

+ Trường hợp đánh bạc mà tổng số tiền để đánh bạc của từng lần đánh đều ở dưới mức tối thiểu 5.000.000 đồng (chưa từng bị kết án về một trong các tội đánh bạc hoặc tổ chức đánh bạc hoặc chưa được xóa án tích) thì người đánh bạc không phải chịu trách nhiệm hình sự về tội đánh bạc.

+ Trường hợp một lần chơi lô đề, cá độ bóng đá, đua ngựa…để tính là một lần đánh bạc chính là tham gia chơi trong một lô đề, tham gia cá độ trong một kỳ đua ngựa hay một trận bóng đá…người chơi chia làm nhiều đợi để chơi thì trách nhiệm hình sự được xác định cho người chơi một lần đánh chính là tổng số tiền, giá trị hiện vật dùng để chơi trong tất cả đợt đó.

Lưu ý: Khi xác định tội đánh bạc đối với người đánh bạc không được tính tổng số tiền, giá trị hiện vật dùng để đánh bạc củạ tất cả các lần đánh bạc, mà phải căn cứ vào từng lần đánh bạc riêng để xem xét như trên.

Tội đánh bạc chỉ quy định hành vi khách quan mà không bắt buộc phải có hậu quả xảy ra mới bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Biết là đánh bạc đem lại nhiều hậu quả ảnh hưởng nghiêm trọng tới cho gia đình xã hội như hạnh phúc gia đình tan vỡ, khiến cho tình trạng tội phạm có thể diễn ra nhiều hơn như trộm cắp, cướp, giết người, gây rối trật tự công cộng… Pháp luật không quy định hậu quả là yếu tố định tội vì hậu quả mà tội đánh bạc gây ra có thể cấu thành tội phạm khác thậm chí có yếu tố nguy hiểm hơn tội đánh bạc. Lúc đó, đánh bạc mà gây ra những hành vi gây tội khác thì người phạm tội bị truy cứu đối với tội tương ứng theo luật định.

6. So sánh tội đánh bạc và tổ chức đánh bạc:

Tội đánh bạc và tội tổ chức đánh bạc là hai khái niệm liên quan mật thiết nhưng có sự khác biệt rõ ràng về mức độ vi phạm và hình thức xử phạt theo pháp luật.

Tội đánh bạc:

Tội đánh bạc được quy định tại Điều 321 Bộ luật Hình sự và áp dụng cho những người trực tiếp tham gia vào các hoạt động đánh bạc, dưới mọi hình thức. Người vi phạm tội đánh bạc thường là những người tham gia các trò chơi có tính chất được thua bằng tiền hoặc hiện vật mà không được pháp luật cho phép. Hình phạt đối với tội đánh bạc có thể bao gồm phạt tiền, cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù, tùy thuộc vào giá trị tài sản tham gia đánh bạc và các tình tiết liên quan.

Tội tổ chức đánh bạc:

Tội tổ chức đánh bạc được quy định tại Điều 322 Bộ luật Hình sự. Đây là hành vi tổ chức, điều hành hoặc cung cấp điều kiện, phương tiện để những người khác tham gia đánh bạc. Các hình thức tổ chức bao gồm việc mở sòng bạc, tổ chức các hoạt động đánh bạc trực tuyến, cung cấp địa điểm hoặc phương tiện cho hoạt động này.

Tội tổ chức đánh bạc thường có mức độ nghiêm trọng hơn tội đánh bạc đơn thuần, vì người tổ chức thường có vai trò cốt lõi trong việc dẫn dắt và duy trì hoạt động đánh bạc. Hình phạt dành cho tội tổ chức đánh bạc thường cao hơn, với mức án có thể lên đến 10 năm tù trong trường hợp vi phạm nghiêm trọng, tổ chức quy mô lớn, chuyên nghiệp, hoặc có yếu tố liên quan đến công nghệ cao.

So sánh cụ thể:

Mức độ nghiêm trọng: Tội tổ chức đánh bạc có mức độ nghiêm trọng cao hơn do vai trò lãnh đạo, điều hành, hoặc cung cấp phương tiện cho hoạt động này, trong khi tội đánh bạc chủ yếu tập trung vào người trực tiếp tham gia.
Hình phạt: Hình phạt cho tội tổ chức đánh bạc thường cao hơn, bao gồm các mức án tù dài hạn hơn, đặc biệt khi tổ chức đánh bạc có tính chất chuyên nghiệp, quy mô lớn hoặc liên quan đến trẻ em, người chưa thành niên.

THAM KHẢO THÊM:

HÌNH SỰ