Mẫu quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh (161/HS) chi tiết

1. Mẫu quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh là gì?

Mẫu quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh là mẫu văn bản do cơ quan có thẩm quyền ban hành khi xét thấy người phạm tội không đủ sức khoẻ để tiếp tục tham gia những hoạt động tố tụng theo quy định của pháp luật. Pháp luật cũng quy đinh những trường hợp áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh, đó là những trường hợp: (1) Người có hành vi nguy hiểm cho xã hội trong khi mắc bệnh tâm thần hoặc bệnh khác làn làm mất hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình; khả năng nhận thức, (2) Người phạm tội trong khi có năng lực TNHS nhưng trước khi bị kết án đã mắc bệnh làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình, (3) Người đang chấp hành hình phạt tù đã mắc bệnh làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình, (4) Thời gian bắt buộc chữa bệnh được trừ vào thời hạn chấp hành hình phạt tù. Mẫu quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh nêu rõ những thông tin về người bị áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh( họ tên, ngày, tháng, năm sinh, tên gọi khác, giới tính, quốc tịch, dân tộc, tôn giáo, số chứng minh nhân dân/ căn cước công dân/ hộ chiếu, nơi cư trú), nội dung của quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh.

Mẫu quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh là mẫu văn bản được dùng để ghi nhận về việc đưa ra quyết định về việc áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh đối với người phạm tội theo quy định của pháp luật. Mẫu quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh là cơ sở để cơ quan có thẩm quyền tiến hành những thủ tục để áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh đối với người phạm tội. Bắt buộc chữa bệnh là biện pháp tư pháp, buộc người đã thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội phải chữa bệnh tâm thần hoặc bệnh khác tại cơ sở điều trị chuyên khoa. Bắt buộc chữa bệnh có mục đích phòng ngừa người mắc bệnh tâm thần hoặc bệnh khác gây rối loạn hoạt động tâm thần có hành vi gây thiệt hại cho xã hội. Đồng thời, biện pháp này cũng là biểu hiện cụ thể của sự nhân đạo của Nhà nước đối với những người phạm tội.

2. Mẫu quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh:

VIỆN KIỂM SÁT..(1)

(2)…………

Số:…../QĐ-VKS…-…(3)

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập – Tự do – Hạnh phú

 ____________

…, ngày……… tháng……… năm 20……

QUYẾT ĐỊNH

3. Hướng dẫn sử dụng mẫu quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh:

(1): Ghi tên Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp hoặc Viện kiểm sát nhân dân tối cao

(2): Ghi tên Viện kiểm sát ban hành. Trường hợp Viện kiểm sát nhân dân tối cao ban hành thì bỏ mục này

(3): Viết tắt tên Viện kiểm sát ban hành – đơn vị phụ trách (nếu có)

(4): Trường hợp ra Quyết định trong giai đoạn truy tố thì căn cứ Điều 450 BLTTHS

(5): Ghi tên cơ quan ra Quyết định khởi tố vụ án

(6):  Ghi tên cơ quan ra Quyết định khởi tố bị can

(7):  Ghi rõ họ và tên người bị áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh

(8): Ghi tên tổ chức, cá nhân ra Kết luận giám định pháp y tâm thần

(9): Ghi tên Cơ quan điều tra đề nghị ra Quyết định áp dụng biện pháp chữa bệnh

(10): Ghi tên Cơ quan điều tra; cơ quan, tổ chức có trách nhiệm thi hành Quyết định này

(11): Trường hợp Phó Viện trưởng được Viện trưởng ủy quyền ký thay thì ghi như sau:“KT. VIỆN TRƯỞNG/ PHÓ VIỆN TRƯỞNG”

4. Quy định của pháp luật về áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh:

– Đối với người đang chấp hành án phạt tù, thì biện pháp bắt buộc chữa bệnh được áp dụng đối với  những trường hợp có căn cứ cho rằng người đang chấp hành án phạt tù mắc bệnh tâm thần hoặc một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi. Đối với những trường hợp này, khi xét thấy người đang chấp hành án phạt tù không đủ điều kiện về sức khoẻ để chấp hành án phạt tù theo bản án, quyết định của Toà án đã tuyên thì Trại giam, Trại tạm giam, cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh đề nghị Tòa án nhân dân cấp tỉnh, Tòa án quân sự cấp quân khu nơi người bị kết án chấp hành án phạt tù trưng cầu giám định pháp y tâm thần.

Sau khi có kết quả trưng cầu giám định, Chánh án Tòa án nhân dân cấp tỉnh hoặc Chánh án Tòa án quân sự cấp quân khu nơi người bị kết án đang chấp hành án phạt tù ra quyết định tạm đình chỉ chấp hành hình phạt tù và áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh căn cứ vào kết quả trưng cầu giám định. Theo đó, căn cứ kết luận giám định pháp y tâm thần, Sau khi khỏi bệnh, người đó phải tiếp tục chấp hành án phạt tù nếu không có lý do để miễn chấp hành hình phạt tù. Nếu có lý do để miễn chấp hành hình phạt tù thì phải được nêu rõ và gửi đến cơ quan có thẩm quyền xem xét.

– Đối với bị can, trong giai đoạn điều tra, khi Cơ quan điều tra trưng cầu giám định pháp y tâm thần mà kết quả giám định xác định bị can mắc bệnh tâm thần hoặc bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi, trong trường hợp này  thì Cơ quan điều tra gửi văn bản đề nghị áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh cùng kết luận giám định cho Viện kiểm sát cùng cấp để xem xét, quyết định về việc áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh đối với bị can trong giai đoạn điều tra. 

Trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận được văn bản đề nghị của Cơ quan điều tra cùng kết luận giám định, Viện kiểm sát quyết định áp dụng biện pháp chữa bệnh đối với bị can nếu nhận thất đủ căn cứ về việc áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh đối với bị can, quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh được lập thành văn bản và trình tự, thủ tục áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh đối với bị can được tiến hành theo quy định của pháp luật. Nếu trong trường hợp chưa đủ căn cứ để quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh thì Viện kiểm sát yêu cầu Cơ quan điều tra trưng cầu giám định bổ sung, giám định lại.  Trong trường hợp Viện kiểm sát ra quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh thì Cơ quan điều tra phải ra quyết định tạm đình chỉ hoặc đình chỉ điều tra đối với bị can.

Trong quá trình thi hành biện pháp bắt buộc chữa bệnh, tuy nhiên khi nhận thấy, có đủ điều kiện và có lý do để dừng thi hành biện pháp bắt buộc chữa bệnh thì cơ quan có thẩm quyền sẽ ra quyết định đình chỉ thi hành biện pháp bắt buộc chữa bệnh. Biện pháp bắt buộc chữa bệnh được thực hiện ở cơ sở bắt buộc chữa bệnh tâm thần do Viện kiểm sát hoặc Tòa án chỉ định theo quy định của pháp luật. Khi căn cứ  vào kết luận giám định về việc người bị bắt buộc chữa bệnh đã khỏi bệnh, Viện kiểm sát, Tòa án ra quyết định đình chỉ thi hành biện pháp bắt buộc chữa bệnh.

Theo đó, khi có quyết định đình chỉ thi hành biện pháp bắt buộc chữa bệnh thì quyết định đình chỉ thi hành biện pháp bắt buộc chữa bệnh phải được cơ quan đã đề nghị áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh hoặc Viện kiểm sát, Tòa án gửi ngay cho cơ sở bắt buộc chữa bệnh và người đại diện của người bị bắt buộc chữa bệnh được biết về việc đình chỉ thi hành biện pháp bắt buộc chữa bệnh theo quy định của pháp luật. Đình chỉ thi hành biện pháp bắt buộc chữa bệnh được áp dụng đối với trường hợp người bị bắt buộc chữa bệnh đã khỏi bệnh và có thông báo của thủ trưởng cơ sở bắt buộc chữa bệnh tâm thần về việc người bị bắt buộc chữa bệnh đã khỏi bệnh. Trong trường hợp này thì cơ quan đã đề nghị áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh hoặc Viện kiểm sát, Tòa án đã ra quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh trưng cầu giám định pháp y tâm thần về tình trạng bệnh của người bị bắt buộc chữa bệnh. 

– Cơ sở pháp lý: 

+ Bộ luật hình sự 2015.

+ Bộ luật tố tụng hình sự 2015.